de HAAN, Nico, 22 juli 1947, vogelbeschermer.
Nico de Haan werd geboren in Aarlanderveen en kreeg als kleine jongen zijn eerste bewuste vogelervaringen in de grote pastorietuin te Zalk aan de linker IJsseloever tussen Zwolle en Kampen, waar zijn vader Nederlands Hervormd predikant was (1956 - 1964) en hem de vogels leerde van tuin en waterkant. Tegen het decor van de IJssel hoorde hij vanuit zijn slaapkamerraam de Roerdomp 'hoempen' en de Kwartelkoning 'kreksen'. Hij werd lid van de Christelijke Jeugdbond van Natuurvrienden (CJN), afdeling De Baardmees, leerde de natuurgebieden rond Kampen kennen, verslond Nol Binsbergens Uit Neerlands vogelleven (1941), maar besteedde door de vogels te weinig aandacht aan zijn schoolwerk. Later volgde hij de Middelbare Landbouwschool te Zwolle (1967) en de Bosbouw en Cultuurtechnische School te Arnhem (1970). Hij was bereid de handen uit de mouwen te steken, werkte intussen als houtsjouwer, meubelmaker, mijnwerker (in Canada) en vanaf 1972 als stagiair bij Natuurmonumenten op diverse plaatsen in Nederland, om in l973 te eindigen als beheerder van de bezittingen van Natuurmonumenten in de Nieuwkoopse Plassen. In 1974 werd hij directie-assistent bij de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Vogels (Vogelbescherming), waar hij in 1984 plaatsvervangend directeur werd. In deze functies heef hij een grote toewijding en werkzaamheid aan de dag gelegd, onder meer als mede-redacteur van het Vogelbeschermingsblad Vogels (vanaf de tweede aflevering in 1981) en het jeugdblad 't Vogelaartje (vanaf 1983), als spreker in onder meer de wekelijkse radio-uitzending Vogels Kijken in het VARA-programma Vroege Vogels (1982 - heden) en als presentator van de televisie-cursus Vogels Kijken (1985-1986) en Vogeltaal (1986-1987) in het KRO-programma Zeker Weten gedurende het Vogelkijkjaar 1986 (Vogels 5 (30), 1985: 200-201). Van deze cursussen verschenen de didactisch en illustratief bijzonder goed verzorgde boeken Vogels kijken een sport (1985) en Vogeltaal (1986), beide geschreven door Jan van Gelderen. Zijn persoonlijke indrukken zijn verwerkt in 29 afleveringen van de rubriek 'Vogels kijken met Nico de Haan' in het blad Vogels (1983-1988). Met de brochure Vogels....bekijk het maar! (1983) wilde hij in Nederland naar beproefd Engels model de bouw van schuilhutten voor het waarnemen van vogels stimuleren (Vogels 3 (17), 1983: 173-175). Het initiatief is goed aangeslagen, want sindsdien zijn er omstreeks 100 schuilhutten in diverse natuurgebieden gebouwd, waardoor duizenden mensen vogels van heel dichtbij en ongestoord kunnen waarnemen. Met zijn in 1992 gestarte serie Kijk op vogels... wil hij in 12 door Marjolein Bastin geillustreerde fleurige boekjes de gehele algemeen voorkomende Nederlandse avifauna beschrijven en daardoor deze dichter bij het brede publiek brengen, om zo het draagvlak voor de bescherming van de natuur en de vogels te verbreden. Intussen zijn verschenen de deeltjes Om het huis, In de tuin (1992) , In stad en park en Op het platteland (1993). De Haan was verder de motor achter de Nationale Vogelkijkdag op 18 october 1986, waaraan door de media grote publiciteit werd verleend en door duizenden vogelliefhebbers werd deelgenomen (Vogels 7 (37), 1987: l7). Deze happening werd gevolgd door de Europese Vogelkijkweek, 18-24 mei 1987, verslagen door de Nederlandse NOS, de Britse BBC (Vogels 7 (40), 1987: 157) en een samen met het bestuurslid Jos Kluiters in gang gezette en door De Haan voor de NOS verslagen Nationale Vogeltrekdag met 200 waarnemingsposten op 8 oktober 1989 (Vogels 9 (54), 1989 : 272-273). Nadien volgde nog het, ook op Engelse leest geschoeide, Grote Jeugd Winter Tuinvogel Onderzoek (Garden Bird Survey) op 17 februari 1991 waaraan ca. 10.000 kinderen deelnamen, alsmede een door Nico de Haan gepresenteerde 12-delige Teleac-serie over 12 Nederlandse landschappen met hun vogels vanaf maart 1993. De Haan was bestuurslid van het Nationaal Comité Wintervoedering van Vogels (l984) en vertegenwoordigde Vogelbescherming in het bestuur van SOVON. De Haan moge dan geen 'wetenschappelijk ornitholoog' zijn, zijn talrijke, met droge humorstem door radio en televisie uitgezonden presentaties en interviews hebben velen, onder wie politici, ministers en andere bestuurders bereikt, en jongeren en ouderen gestimuleerd tot vogelstudie en vogel- en natuurbescherming.

Naschrift : Sinds 1995 is het werk van Nico nog meer in de richting van de media verschoven. Als Hoofd Mediazaken van Vogelbescherming Nederland presenteert hij niet alleen een aantal radio en TV series, maar hij legt zich ook steeds meer toe op het schrijven van scenario's en het samenstellen van TV programma's en voorlichtingsfilms over uiteenlopende natuur- en vogelbeschermings onderwerpen.